Stadstuin Klopvaart. Een hevig rokende leemoven. ‘Komt door het natte hout,’ legt Rabia uit. ‘We gaan zo brood bakken.’ Een prachtig uitziende tajine met vis wordt bovenop de schoorsteen gezet om gaar te worden. Elke maandag- en dinsdagochtend komen in deze tuin vrouwen die van oorsprong uit Arabischtalige landen komen bij elkaar. Om tot rust te komen, hun verhaal kwijt te kunnen, samen te tuinieren, thee te drinken en te eten. Voor de deelnemers is dit een vorm van therapie.
FOTO’S: Godfried van Utrecht | TEKST: Marja de Ruiter
Afleiding en ontspanning
Marzouka Boulaghbage en Karima Loukili begeleiden vanuit DOCK diverse vrouwengroepen. In coronatijd zijn DOCK, Al Amal en Utrecht Natuurlijk gestart met de activiteit ‘Samen Tuinieren voor vrouwen’. Al Amal betekent in het Arabisch ‘hoop’. Marzouka: ‘Dat is ook wat we vrouwen hier willen bieden. De tuin betekent zoveel voor ze. De vrouwen komen hier echt tot rust. Tuinieren geeft afleiding. Een van de vrouwen heeft drie kinderen die allemaal een zorgindicatie hebben. Zij kan hier heerlijk ontspannen. Een andere vrouw, die last heeft van haar hormonen, werkt op blote voeten in de tuin. Dat werkt perfect.’
Koken is echt een bindmiddel. De vrouwen zijn heel gastvrij. Andere vrijwilligers die op de tuin werken, krijgen regelmatig thee of een maaltijd aangeboden. Het tuinieren wordt werkenderwijs geleerd. Marzouka: ‘Sommige vrouwen zijn echt fanatiek en zijn voortdurend in de tuin te vinden. We kweken allerlei groenten en kruiden en veel (verschillende soorten) munt voor de thee. We hebben er zelfs een extra stuk grond bij gekregen. Er gaat ook wel eens wat mis natuurlijk. Zo zijn vorig jaar zomer, toen wij op vakantie waren, de pompoenen veel te vroeg geoogst. Dit jaar gaan we om de beurt op vakantie.’
We voelen hier onze wortels, verbinding. Het is zo rustgevend en gezellig.
Ervaringen van deelnemers
Ik spreek verschillende vrouwen die samen aan het tuinieren zijn. Allemaal zeggen ze: ‘Tuinieren zit in ons bloed. Het herinnert ons aan vroeger, aan onze moeders in Marokko. Onze moeders zijn op leeftijd, maar werken nog steeds in de tuin. We zijn echt verliefd op deze tuin. We voelen hier onze wortels, verbinding. Het is zo rustgevend en gezellig. Het is saai om alleen thuis te zitten als je kinderen groot zijn.’ Samira zegt dat deze tuin haar doet denken aan een zorgboerderij.
Aisha coördineert de tuinwerkzaamheden. ‘Ik zit altijd thuis en hier kan ik iets doen en iets betekenen voor anderen. En terwijl wij werken zorgen de gastvrouwen voor het eten en maken ze thee voor ons.’ Het is echt leuk om te zien hoe ze allemaal samen werken. De een schoffelt en kan niet bukken vanwege een dubbele hernia en de ander is juist laag bij de grond bezig met gras uittrekken. Vandaag wordt de maïs ingezaaid.
Het is echt teamwork. En iedereen is zo aardig.
Wie zijn de deelnemers?
Alle deelnemers komen uit Overvecht. Op dit moment zijn er twee groepen van acht vrouwen en twee gastvrouwen per ochtend. Karima: ‘Binnenkort gaan we starten met een nieuwe groep. Dat zijn vrouwen die trauma’s achter de rug hebben. Zij willen alleen wandelen en zitten en werken niet in de tuin.’ De deelnemers komen via het buurtteam, Indigo, DOCK, Al Amal en via de zorg (Welzijn op Recept). Alle deelnemers krijgen individuele aandacht.
Karima: ‘We willen de vrouwen ook graag workshops aanbieden, zoals leren jam maken, of les krijgen van de imker, of een workshop onkruid herkennen of calendulazalf maken. De vrouwen zijn heel leergierig en nieuwsgierig. Ze lopen ook regelmatig door andere stukken van de stadstuin en vragen advies aan andere vrijwilligers. Ook worden er nogal eens plantjes en zaden uitgewisseld met andere tuingebruikers.
Karima en Marzouka vullen elkaar goed aan. Ze hebben beiden een coachopleiding gedaan. De een is wat meer gericht op emoties en de ander is vooral praktisch. Ze begeleiden nog meer vrouwengroepen en werken op maandag, dinsdag en woensdag. Marzouka is in 2001 in Kanaleneiland gestart met Al Amal. Ze voelt goed aan wat de vrouwen nodig hebben. Ze genieten beiden van hun werk en doen het met hart en ziel.
Meer informatie over de vrouwengroep:
Karima Loukili: 06-5994 6809 of via e-mail
Marzouka Boulaghbage: 06-5250 8191 of via e-mail
Meer informatie over activiteiten in Stadstuin Klopvaart vind je hier bij Utrecht Natuurlijk.
Dit artikel verscheen eerder in Dreefnieuws nummer 29 – juni/juli 2022, p, 4/5.
